Gabriela Kownacka

Gabriela Anna Kownacka z domu Kwasz (ur. 25 maja 1952 we Wrocławiu, zm. 30 listopada 2010 w Warszawie) – polska aktorka teatralna i telewizyjna, w latach 1999–2009 aktorka Teatru Narodowego w Warszawie. Była córką Ottokara Kwasza (1922−1992) i Izabelli z domu Tumidajskiej (ur. 1923). W 1971 ukończyła III LO we Wrocławiu i zdała maturę. W tym samym roku dostała się na wydział aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Będąc na pierwszym roku studiów, zagrała rolę Zosi w "Weselu" Andrzeja Wajdy. Dyplom ukończenia PWST otrzymała w 1975 z tytułem magister sztuki aktor dramatyczny. W tym samym roku zaangażowała się do Teatru Kwadrat w Warszawie, gdzie zadebiutowała tytułową rolą w sztuce "Pepsie" Pierrette Bruno, w reżyserii twórcy i dyrektora tego teatru Edwarda Dziewońskiego. Występowała też w Teatrze Telewizji: w 1975 zagrała rolę Maggie w sztuce Arthura Millera "Po upadku" w reżyserii Andrzeja Łapickiego, zaś w 1976 wystąpiła w roli Marysi w sztuce Roberta Thomasa "Spółka morderców" w reżyserii Edwarda Dziewońskiego. W 1977 otrzymała Nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego za rolę Maggie i hrabianki Rity w "Trędowatej" Jerzego Hoffmana, a w 1979 tytuł „Gwiazdy Filmowego Sezonu” podczas Lubuskiego Lata Filmowego w Łagowie za rolę Anity w komedii muzycznej "Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy". Także w tym samym roku zdobyła nagrodę przewodniczącej komitetu ds. Radia i Telewizji za wybitną współpracę artystyczną z TVP. W latach 1975–78 występowała w stołecznym teatrze Kwadrat. W 1978 otrzymała od Erwina Axera propozycję angażu do Teatru Współczesnego w Warszawie, a potem w 1983 od Jerzego Grzegorzewskiego, który tworzył zespół po objęciu dyrekcji Teatru Studio w Warszawie. Występowała w nim do 1999. W 1998, jeszcze jako aktorka Teatru Studio, zagrała gościnnie w Teatrze Narodowym rolę siostry Dory w "Halce Spinozie" według Witkacego w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego. Była aktorką Teatru Narodowego od 1999 do 2009. Postanowieniem Prezydenta RP z dnia 22 sierpnia 2005 „za zasługi w pracy artystycznej” została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi. W tym samym roku podczas Festiwalu Dobrego Humoru otrzymała statuetkę „Melonika” dla najlepszej aktorki komediowej. W 2006 odcisnęła swoją dłoń na Bursztynowej Promenadzie Gwiazd podczas Festiwalu Gwiazd w Gdańsku. W 2007 została ambasadorem drugiej edycji programu „Szkoła bez przemocy”. Wystąpiła w ponad 60 rolach Teatru Telewizji i zagrała w ponad 40 spektaklach teatralnych w całym kraju. W 2004 roku aktorka zachorowała na raka piersi. Kilkumiesięczne zabiegi chemioterapii i radioterapii dały pozytywny efekt, dzięki czemu mogła powrócić do pracy na planie serialu "Rodzina zastępcza". Na przełomie maja i czerwca 2008 nastąpił gwałtowny nawrót choroby i stan zdrowia aktorki bardzo się pogorszył[. 9 marca 2009 w Teatrze Narodowym odbył się koncert charytatywny, z którego cały dochód został przeznaczony na leczenie aktorki. Zmarła 30 listopada 2010. 7 grudnia 2010 została pochowana na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie. [Wikipedia]